Thỏa thuận tài sản trước hôn nhân

Quan hệ hôn nhân hợp pháp khởi đầu bằng thủ tục đăng ký kết hôn và chấm dứt bằng các thủ tục ly hôn. Để tránh những rủi ro khi tranh chấp tài sản khi ly hôn, các bên có thể xác lập thỏa thuận chế độ tài sản trước hôn nhân, thỏa thuận này thường được gọi là hợp đồng tiền hôn nhân. Đây là một loại hợp đồng đặc biệt, theo đó, vợ chồng có thể thoả thuận về quyền sở hữu, quyền định đoạt đối với tài sản của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân, nói cách khác, các bên sẽ thỏa thuận về việc tài sản nào là của riêng vợ, tài sản nào của riêng chồng và tài sản nào là tài sản chung của hai vợ chồng.

Pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể điều chỉnh về “hợp đồng tiền hôn nhân”, tuy nhiên vẫn cho phép vợ chồng được thoả thuận về chế độ tài sản của vợ chồng sau khi kết hôn miễn là thoả thuận này không trái với quy định của pháp luật. Xét về mặt nội dung, thỏa thuận tài sản trước hôn nhân (hay còn gọi là “hợp đồng tiền hôn nhân”) sẽ gồm những ý chính sau đây:

• Xác định tài sản chung và tài sản riêng riêng của vợ chồng tạo lập trước hoặc trong thời kỳ hôn nhân;
• Trách nhiệm của vợ chồng trong việc chia sẻ tài chính, chăm sóc con cái và cuộc sống hằng ngày hoặc đối với gia đình của đối phương;
• Trách nhiệm đối với các khoản nợ cá nhân;
• Trách nhiệm đối với con riêng của vợ hoặc chồng (nếu có);
• Nguyên tắc phân chia tài sản giữa vợ chồng khi ly hôn; và
• Trách nhiệm nuôi dưỡng và trợ cấp cho con cái sau khi ly hôn.

Ngoài ra, để được pháp luật công nhận là có hiệu lực pháp lý, “hợp đồng tiền hôn nhân” cần phải tuân thủ về thời điểm, thể thức xác lập và các điều kiện cần thiết.

Đối với thể thức và thời điểm xác lập: “Hợp đồng tiền hôn nhân” phải được lập trước khi kết hôn, bằng hình thức văn bản có công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Chế độ tài sản của vợ chồng theo hợp đồng được xác lập kể từ ngày hai bên tiến hành thủ tục đăng ký kết hôn.

Cũng là một loại hợp đồng dân sự nên “hợp đồng tiền hôn nhân” cũng phải tuân thủ những điều kiện theo quy định của pháp luật tại Điều 117 Bộ luật dân sự năm 2015 như các chủ thể tham gia hợp đồng phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự; các bên tham gia giao dịch hoàn toàn tự do ý chí, tự nguyện thoả thuận về nội dung của giao dịch, không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép từ phía bên kia hoặc của người khác,… Ngoài ra, hợp đồng xác lập không được trái với quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 liên quan đến nguyên tắc chung về chế độ tài sản của vợ chồng, quyền, nghĩa vụ của vợ chồng trong việc đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình và không được vi phạm nghiêm trọng quyền được cấp dưỡng, quyền được thừa kế và quyền, lợi ích hợp pháp khác của cha, mẹ, con và thành viên khác của gia đình.

Nhiều ý kiến cho rằng, hôn nhân bắt nguồn bằng niềm tin và mong muốn san sẻ với nhau, nếu đề cập vấn đề tài sản trước hôn nhân sẽ dễ dẫn đến những suy nghĩ tiêu cực không đáng có. Tuy nhiên, ở những khía cạnh khác, “hợp đồng tiền hôn nhân” cũng mang lại những mặt tích cực trên nhiều phương diện.

Một là, “hợp đồng tiền hôn nhân” đề cao quyền lợi cá nhân của vợ, chồng nhưng vẫn đảm bảo lợi ích chung của gia đình. Khi ký “hợp đồng tiền hôn nhân” vợ, chồng có thể tự do hơn trong việc thực hiện quyền sở hữu cá nhân đối với các tài sản, đáp ứng tốt hơn những nhu cầu của mình nhưng vẫn đảm bảo lợi ích chung của gia đình.

Hai là, “hợp đồng tiền hôn nhân” tạo cho vợ, chồng chủ động hơn trong hoạt động kinh doanh. Tránh được rủi ro có thể xảy đến cho cuộc sống gia đình, đồng thời theo kịp diễn biến của quan hệ kinh tế và dân sự hiện nay.

Ba là, khi trường hợp xấu nhất xảy ra, “hợp đồng tiền hôn nhân” giúp cho cả hai bên giảm thiểu tranh chấp tài sản khi tiến hành ly hôn. Vì khi có “hợp đồng tiền hôn nhân” nếu vợ chồng yêu cầu chia tài sản thì Tòa án có thể giải quyết một cách nhanh chóng, công bằng.

Mặc dù chưa quy định cụ thể về “hợp đồng tiền hôn nhân”, nhưng tại khoản 1 Điều 28 và Điều 47 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 cho phép vợ chồng được quyền lựa chọn áp dụng chế độ tài sản theo luật định hoặc chế độ tài sản theo thỏa thuận. Có thể coi, thỏa thuận tiền hôn nhân về tài sản là tiền đề cho “hợp đồng tiền hôn nhân” hình thành và phát triển.

Mọi thông tin yêu cầu tư vấn vui lòng liên hệ:

⚖️ VĂN PHÒNG LUẬT SƯ ROYAL – Royal law firm

?Email: vplsroyal@gmail.com

? Website: https://royallaw.vn/

☎️ Hotline: 0989 337 688

Văn phòng Hà Nội:

☎️Điện thoại: (84-24) 3512 2931

?Địa chỉ: Tầng 8, P.802 tòa nhà HH2 Bắc Hà, số 15 phố Tố Hữu, phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội.

Văn phòng thành phố Hồ Chí Minh:

☎️ Điện thoại: (84-28) 2213 5775

?Địa chỉ: Lầu 4, tòa nhà Halo Building, số 10 Phan Đình Giót, phường 2, quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh