THỜI HIỆU YÊU CẦU THI HÀNH ÁN CÓ QUYỀN KHỞI KIỆN ĐÒI LẠI TÀI SẢN KHÔNG?

Ngày đăng: 28-11-2025

Mục lục

HẾT THỜI HIỆU YÊU CẦU THI HÀNH ÁN CÓ QUYỀN KHỞI KIỆN ĐÒI LẠI TÀI SẢN KHÔNG?

Anh Võ Văn Long (Đồng Nai) hỏi: Trước đây, mẹ chúng tôi bị hàng xóm lấn đất, sau nhiều lần yêu cầu trả đất không được nhà tôi đã khởi kiện yêu cầu trả đất cho mẹ tôi. Năm 2016 Tòa án phúc thẩm đã ra bản án công nhận mẹ tôi có quyền sử dụng đất đối với phần bị tranh chấp và buộc nhà hàng xóm bị kiện phải tháo dỡ tường rào, di dời cây cối trên đất để trả lại đất cho mẹ tôi. Tuy nhiên, vì sức khỏe không tốt nên chúng tôi đón mẹ lên thành phố chăm sóc, từ đó đến nay chưa làm đơn yêu cầu thi hành án, đất thì vẫn bị hàng xóm sử dụng. Nay do thời hiệu yêu cầu đã hết nên cơ quan thi hành án không chấp nhận đơn yêu cầu. Vậy mẹ tôi có được khởi kiện lại để đòi đất hay không?

Luật sư trả lời:

Theo điểm c Khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định:

“Điều 192. Trả lại đơn khởi kiện, hậu quả của việc trả lại đơn khởi kiện

Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện trong các trường hợp sau đây:

…c) Sự việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc quyết định đã có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp vụ án mà Tòa án bác đơn yêu cầu ly hôn, yêu cầu thay đổi nuôi con, thay đổi mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại, yêu cầu thay đổi người quản lý tài sản, thay đổi người quản lý di sản, thay đổi người giám hộ hoặc vụ án đòi tài sản, đòi tài sản cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ mà Tòa án chưa chấp nhận yêu cầu và theo quy định của pháp luật được quyền khởi kiện lại;…”

Vụ việc tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất đã được Tòa thụ lý và giải quyết bằng bản án đã có hiệu lực pháp luật, theo đó mẹ anh được xác định là người có quyền sử dụng đất hợp pháp với phần đất tranh chấp. Như vậy, xét theo quy định thì Tòa án sẽ không thể thụ lý một vụ việc đã được giải quyết bằng bản án, vì vậy mẹ anh không thể khởi kiện lại để tranh chấp quyền sử dụng đất.

Căn cứ Khoản 1 Điều 30 Luật Thi hành án năm 2008: Trong thời hạn 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, người được thi hành án, người phải thi hành án có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền ra quyết định thi hành án.

Như vậy, kể từ ngày bản án có hiệu lực, mẹ anh có 05 năm để yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền ra quyết định thi hành án. Tính đến thời điểm hiện tại, đã hết thời hạn yêu cầu thi hành án nên việc cơ quan thi hành án không tiếp nhận đơn yêu cầu thi hành án là hoàn toàn có cơ sở, căn cứ.

Tuy nhiên, theo Án lệ số 50/2021/AL về việc khởi kiện vụ án đòi lại tài sản của người được giao tài sản theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật thì trường hợp của mẹ anh vẫn có thể khởi kiện lại bằng một vụ án dân sự mới có quan hệ pháp luật tranh chấp khác. Cụ thể, trường hợp này mẹ anh sẽ kiện đòi lại tài sản mà không phải kiện tranh chấp quyền sử dụng đất. Theo quy định của pháp luật thì quyền sử dụng đất của mẹ anh đối với đất tranh chấp đã được xác định bằng bản án phúc phẩm. Tòa án không được giải quyết lại quan hệ ai là chủ sử dụng đất hợp pháp, nhưng kiện đòi lại tài sản là quan hệ pháp luật khác.

Như vậy, vì đã hết thời hiệu yêu cầu thi hành án nên mẹ anh có quyền khởi kiện đòi lại tài sản bằng vụ án dân sự mới.